Stel je voor: je hebt al maanden, misschien zelfs jaren, last van pijn. Je hebt verschillende artsen bezocht, diagnoses als artritis, hernia of fibromyalgie gekregen en diverse behandelingen geprobeerd. Toch blijft de pijn. Frustrerend, nietwaar? Maar wat als de oorzaak van jouw pijn niet in je lichaam, maar in je brein ligt? Dit is precies waar het Mindbody-syndroom (MBS) over gaat.
Wat is het Mindbody-syndroom?
Het Mindbody-syndroom, ook bekend als Tension Myoneural Syndrome (TMS), is een aandoening waarbij chronische pijn en andere lichamelijke klachten ontstaan door onbewuste emotionele spanningen. Dr. John Sarno en Dr. Howard Schubiner hebben baanbrekend werk verricht in het begrijpen en behandelen van deze aandoening. Zij ontdekten dat het brein pijnsignalen kan afgeven, zonder dat er sprake is van fysieke schade.
Volgens Dr. Schubiner speelt predictive processing hierbij een grote rol. Dit is het vermogen van ons brein om voorspellingen te doen over wat we voelen, gebaseerd op eerdere ervaringen en emoties. Als jouw brein gewend is geraakt aan pijn (bijvoorbeeld door langdurige stress of eerdere blessures), kan het die pijn blijven genereren, zelfs als het oorspronkelijke letsel al lang is genezen.
Hoe ontstaat het Mindbody-syndroom?
De oorzaak van MBS ligt vaak in onbewuste emotionele spanningen. Dit kan voortkomen uit (een combinatie van):
- Onverwerkte emoties uit het verleden, zoals trauma of verdriet
- Stressvolle gebeurtenissen in je huidige leven
- Persoonlijkheidskenmerken zoals perfectionisme, verantwoordelijkheidsgevoel of een sterke behoefte om anderen te pleasen
Het brein gebruikt pijn als een afleidingsmechanisme om te voorkomen dat deze emoties naar de oppervlakte komen. En hoewel dit mechanisme bedoeld is om je te beschermen, leidt het uiteindelijk tot chronische klachten.
Veelvoorkomende klachten
Het Mindbody-syndroom kan zich uiten in allerlei lichamelijke klachten, zoals:
- Chronische rug-, nek- of schouderpijn
- Spanningshoofdpijn en migraine
- Pijn bij artrose
- Maag- en darmklachten, zoals het prikkelbaredarmsyndroom
- Fibromyalgie en andere vormen van chronische pijn
- Bekkenpijn
- RSI, frozen shoulder
- Long-covid
De pijn is echt
Belangrijk om te benadrukken: de pijn die je ervaart, is écht. Het zit niet “tussen je oren”. Maar de oorzaak van de pijn ligt niet in schade aan je lichaam, maar in de manier waarop je brein pijnsignalen aanstuurt. Dit inzicht opent de deur naar herstel.
Hoe herstel je van het Mindbody-syndroom?
Het goede nieuws: herstel van het Mindbody-syndroom is mogelijk, vaak zonder medicatie of ingrijpende medische behandelingen. De eerste stap is het begrijpen van de oorsprong van je klachten. Zodra je erkent dat je pijn niet het gevolg is van fysieke schade, maar van onbewuste spanningen, kun je de vicieuze cirkel van pijn doorbreken.
Effectieve behandelmethoden zijn onder andere:
- Educatie: Leer hoe het brein pijn creëert en in stand houdt
- Pain Reprocessing Therapy (PRT): dit helpt je brein te “hertrainen” zodat het stopt met het genereren van pijnsignalen
- Emotional Awareness and Expression Therapy (EAET): deze therapie richt zich op het herkennen en uiten van onderdrukte emoties
- Mindfulness en meditatie: dit helpt je om stress te verminderen en meer in contact te komen met je lichaam
Volgens Dr. Schubiner kunnen mensen vaak al binnen enkele weken verlichting van hun klachten ervaren, zelfs als ze jarenlang pijn hebben gehad.
Conclusie
Het Mindbody-syndroom laat zien hoe krachtig de verbinding tussen lichaam en geest is. Chronische pijn betekent niet altijd dat er iets fysiek mis is met je lichaam. Soms probeert je brein je iets duidelijk te maken. Door dit te begrijpen en de juiste stappen te zetten, kun je de controle over je lichaam en leven terugkrijgen.
Wil je meer weten over het Mindbody-syndroom of hoe ik je kan helpen bij het verlichten van jouw klachten? Neem gerust contact op.
